บุหงาส่าหรี (Chinese Rose)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Citharexylum spinosum Linn.
ชื่อวงศ์ Verbenaceae
ชื่ออื่น บุหงาบาหลี
บุหงาส่าหรีเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงกลาง มีถิ่นกำเนิดอยู่ในหมู่เกาะอินดีสตะวันตก ลักษณะทรงพุ่มโปร่ง แตกกิ่งก้านสาขามากมาย เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาล มีความสูงของลำต้นประมาณ 3-10 เมตร ใบมีลักษณะเป็นรูปหอก โคนใบสอบ ปลายใบแหลม แผ่นใบเรียบ มักออกเป็นใบเดี่ยวแบบตรงกันข้าม เส้นกลางใบหนา ก้านใบมีสีส้ม ส่วนดอกของบุหงาส่าหรีมีกลิ่นหอมมาก โดยเฉพาะในตอนกลางคืนไปจนถึงตอนสายๆ มักออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ช่อดอกมีความยาวประมาณ 10-20 ซม. กลีบดอกมีสีขาวจำนวน 5 กลีบ โดยจะทยอยบานจากโคนช่อไปสู่ปลายช่อ ลักษณะช่อดอกจะห้อยลงมา และบานอยู่ในช่อได้นานประมาณ 8-10 วัน เส้นผ่าศูนย์กลางของดอกที่บานแล้วมีประมาณ 1 ซม. สามารถให้ดอกได้ตลอดทั้งปี
การขยายพันธุ์
ทำได้โดยวิธีการตอนกิ่ง หรือปักชำ
วิธีปลูกและการดูแลรักษา
บุหงาส่าหรีสามารถเจริญงอกงามได้ดีในดินเกือบทุกชนิด ทนทานต่อสภาพอากาศและศัตรูพืชได้ดี ดูแลรักษาง่าย ควรตัดแต่งกิ่งให้มีทรงพุ่มที่สวยงามอยู่เสมอๆ ใบของบุหงาส่าหรีมักจะเปลี่ยนเป็นสีส้มและร่วงมากในฤดูร้อนหรือถ้าอยู่ในพื้นที่แห้งแล้ง แต่ก็จะกลับมาผลิดอกสวยงามทั้งต้นหากได้รับน้ำอย่างเพียงพอในภายหลัง
บุหงาส่าหรีให้ดอกได้ตลอดปี ดอกให้กลิ่นหอมมาก จึงมักนิยมปลูกไว้เป็นไม้ประดับตามอาคารบ้านเรือน และตามสถานที่ต่างๆ หรือนำไปสกัดทำเป็นน้ำหอม หรือจะใช้อบผ้าให้มีกลิ่นหอมก็ได้ ด้วยช่อดอกที่มีสีขาวยาวเรียว ทรงสวย แถมยังมีกลิ่นหอม จึงนิยมนำไปใช้ประกอบในพิธีงานมงคลต่างๆ เช่น ใช้ประดับผมของเจ้าสาว ฯลฯ และยังเชื่อกันว่า ถ้าปลูกต้นบุหงาส่าหรีไว้ในบ้านก็จะทำให้ครอบครัวนั้นมีความสุขและเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต