ไคร้หอม
ต้นไคร้หอม
ชื่อวิทยาศาสตร์ Sauropus thorelii Beille
วงศ์ EUPHORBIACEAE
ลักษณะ
“ใคร่หอม” เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม สูงเต็มที่ไม่เกิน 6.8 เมตร ลำต้นเดี่ยวตั้งตรง เนื้อไม้แข็ง กิ่งแขนงแตกเป็นพุ่มทึบและกิ่งอ่อนจะพันกันเหมือนไม้เถาเลื้อยเปลือกบาง ผิวเรียบ สีน้ำตาลแดง ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ออกเรียงสลับ 6-8 คู่ รูปใบหอบแกมรูปรี ปลายและโคนแหลม ก้านใบยาว 1-1.5 ซ.ม. ขอบใบเป็นคลื่น เวลาใบดกจะเป็นพุ่มแน่นให้ร่มเงาดี
ดอก จะโดดเด่นเป็นพิเศษคือ เป็นสีแดงอมม่วงขนาดเล็กมาก ออกเป็นช่อกระจุกคล้ายช่อดอก “มะเฟือง” หรือ “มะยม” ตามลำต้นและตามกิ่ง ตามซอกใบ แต่ละช่อ 50-100 ดอก มีกลิ่นหอมเย็นคล้ายกลิ่นเครื่องยาจีน เป็นที่น่าประหลาดใจยิ่ง เวลาได้สูดดมจะรู้สึกกระปรี้กระเปร่าหายเหนื่อย มีกำลังวังชาขึ้นมาอย่างเหลือเชื่อ ลักษณะดอกมีกลีบดอก 5 กลีบ มีเกสรตัวผู้สีม่วงโผล่พ้นกลีบดอก 2-3 อัน ผลสดสีเขียวรูปกลมแบนคล้ายผล “มะยม” แต่จะโตกว่า แบ่งเป็น 3-5 พู ภายในมีเมล็ด ดอกมีตลอดปี ขยายพันธุ์ด้วยวิธีเพาะเมล็ดกับตอนกิ่ง “ใคร่หอม” เหมาะจะปลูกทั้งแบบลงดินกลางแจ้งหรือปลูกลงกระถางตั้งวางในที่มีแดดส่องถึง รดน้ำบำรุงปุ๋ยสม่ำเสมอจะเติบโตเร็วและมีดอกไม่ขาดต้น โดยเฉพาะกลิ่นหอมของดอกจะเพิ่มพลังอย่างน่าอัศจรรย์ใจยิ่ง
"ใคร่หอม" เป็นไม้ยืนต้นในร่ม เจริญเติบโตได้ดีภายในบริเวณบ้าน ใบเขียว หนา ออกดอกสีชมพูสวยงามที่ลำต้น จึงใช้เป็นไม้ประดับได้ดี มีคุณค่าในการฟอกอากาศ และลดมลพิษในบริเวณบ้าน.
ลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม สูงเต็มที่ไม่เกิน 6.8 เมตร ลำต้นเดี่ยวตั้งตรง เนื้อไม้แข็ง กิ่งแขนงแตกเป็นพุ่มทึบและกิ่งอ่อนจะพันกันเหมือนไม้เถาเลื้อย เปลือกบาง ผิวเรียบ สีน้ำตาลแดง ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ออกเรียงสลับ 6-8 คู่ รูปใบหอบแกมรูปรี ปลายและโคนแหลม ก้านใบยาว 1-1.5 ซ.ม. ขอบใบเป็นคลื่น เวลาใบดกจะเป็นพุ่มแน่นให้ร่มเงาดี
ดอกจะโดดเด่นเป็นพิเศษคือ เป็นสีแดงอมม่วงขนาดเล็กมาก ออกเป็นช่อกระจุกคล้ายช่อดอก "มะเฟือง" หรือ "มะยม" ตามลำต้นและตามกิ่ง ตามซอกใบ แต่ละช่อ 50-100 ดอกมีกลิ่นหอมเย็นคล้ายกลิ่นเครื่องยาจีนเป็นที่น่าประหลาดใจยิ่ง เวลาได้สูดดมจะรู้สึกกระปรี้กระเปร่าหายเหนื่อย มีกำลังวังชาขึ้นมาอย่างเหลือเชื่อ ลักษณะดอกมีกลีบดอก 5 กลีบ มีเกสรตัวผู้สีม่วงโผล่พ้นกลีบดอก 2-3 อัน ผลสดสีเขียวรูปกลมแบนคล้ายผล "มะยม" แต่จะโตกว่า แบ่งเป็น 3-5 พู ภายในมีเมล็ด ดอกมีตลอดปี มีพื้นที่การกระจายพันธุ์ตามป่าเบญจพรรณและป่าราบทุกภาคของประเทศไทย ซึ่งจะมีมากที่สุดแถบจังหวัดเลยและภาคเหนือ
การขยายพันธุ์ ด้วยวิธีเพาะเมล็ดกับตอนกิ่ง เหมาะจะปลูกทั้งแบบลงดินกลางแจ้งหรือปลูกลงกระถางตั้งวางในที่มีแดดส่องถึง รดน้ำบำรุงปุ๋ยสม่ำเสมอจะเติบโตเร็วและมีดอกไม่ขาดต้น โดยเฉพาะกลิ่นหอมของดอกจะเพิ่มพลังอย่างน่าอัศจรรย์ใจ
"ใคร่หอม" แก้ภูมิแพ้
ต้นใคร่หอม จัดเป็นพืชสมุนไพรอีกชนิดหนึ่งที่มีคุณค่าอย่างยิ่งต่อวิถีชีวิตของคนพื้นบ้านในอดีต และจะมีปลูกประดับบ้านเกือบทุกบ้าน เนื่องจากมีสรรพคุณเฉียบขาดในการรักษาอาการของโรค "ภูมิแพ้"
