สมอไทย

สมอไทย ชื่อสามัญ Chebulic Myrobalans (คิบูลิค ไมโรบาลัน), Myrolan Wood (ไมโรบาลัน วูด)

สมอไทย ชื่อวิทยาศาสตร์ Terminalia chebula Retz. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Terminalia chebula var. chebula) จัดอยู่ในวงศ์สมอ (COMBRETACEAE)

สมุนไพรสมอไทย มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า หมากแน่ะ, ม่าแน่ (ภาคอีสาน), สมออัพยา, ลูกสมอ เป็นต้น

สมอไทย เป็นพืชท้องถิ่นในเอเชียใต้ เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลักษณะของผลมีลักษณะค่อนข้างกลมหรือเป็นรูปไข่ มีผิวเรียบสีเขียวอมเหลืองหรือแดง ในผลมีเมล็ดเดียวแห้งแล้วจะเป็นสีดำ โดยสมอไทยเป็นสมุนไพรไทยที่สามารถนำมาใช้ทำเป็นยาได้หลายส่วนไม่ว่าจะเป็นดอก ผล หรือแม้แต่เปลือกต้นก็ตาม

ตามตำราสมุนไพร รสของสมุนไพรจะบ่งบอกสรรพคุณทางยา ยิ่งมากรสเท่าไหร่ก็ยิ่งมีคุณประโยชน์ ซึ่งสมุนไพรอย่างสมอไทยก็มีสารพัดรสชาติไม่ว่าจะเป็นรสขม ฝาด เผ็ด เค็ม หวาน และรสเปรี้ยว

สมอไทยได้รับการยอมรับว่าเป็น "ราชาสมุนไพร" เนื่องจากช่วยกำจัดสารพิษออกจากร่างกายและช่วยบำบัดรักษาโรคต่าง ๆ ใช้รักษาอาการท้องผูกเรื้อรัง ซึ่งดีกว่ายาทั่วไปที่ช่วยถ่ายท้องได้ แต่แก้อาการท้องผูกไม่ได้ และยังช่วยชำระล้างลำไส้ได้อีกด้วย และยังอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่ประโยชน์ต่อร่างกายหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น วิตามินเอ วิตามินซี ธาตุแคลเซียม ธาตุฟอสฟอรัส

สรรพคุณของสมอไทย

1. ลูกสมอช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่ง (ผลรสเค็ม)
2. ช่วยขับสารพิษออกจากร่างกายและช่วยบำบัดรักษาโรคได้หลายชนิด
3. ช่วยให้เจริญอาหาร (เมล็ด)
4. ช่วยบำรุงกำลัง (ผลรสหวาน)
5. แก้อาการอ่อนเพลีย (ผลแก่นำมาดองกับน้ำมูตรโคดื่มบรรเทาอาการ)
6. ช่วยบำรุงร่างกาย (ผลแก่)
7. ช่วยบำรุงหัวใจ (เปลือกต้น)
8. ช่วยฟอกโลหิต (ผลรสเปรี้ยว)
9. ช่วยแก้กระหาย (ผลรสเปรี้ยว)
10. ช่วยระงับประสาท ทำให้นอนหลับสบาย (ผลรสเค็ม)
11. แก้อาการนอนสะดุ้ง (ผลแก่)
12. ใช้รักษาโรคฟันและเหงือกที่เป็นแผล
13. ช่วยสมานแผลในช่องปาก (ผลรสฝาด)
14. ช่วยควบคุมธาตุในตัว (ผล)
15. ช่วยแก้พิษร้อนใน (ผล)
16. ช่วยแก้ไข้ (ผลรสขม)
17. แก้เจ็บคอ (ผลแก่) หรือจะใช้เนื้อผลรสฝาดทำเป็นยาชงใช้อมกลั้วคอแก้อาการก็ได้เช่นกัน
18. ช่วยแก้อาการไอ (ผลรสเปรี้ยว)
19. แก้อาการหืดไอ (ผลรสฝาดเปรี้ยว)
20. แก้อาการสะอึก (ผลรสฝาดเปรี้ยว)