มะกรูดชนิดนี้ เกิดจากการเอาเมล็ดของมะกรูดธรรมดาทั่วไปจำนวนหลายเมล็ดไปเพาะเป็นต้นกล้าแล้วแยกไปปลูกเลี้ยงจนต้นโตมีดอกและติดผล ปรากฏว่าผลมีขนาดใหญ่ขึ้น เมื่อนำเอาผลไปผ่าพบว่าเนื้อในเป็นสีเหลืองเข้มแตกต่างจากสีของเนื้อในจากผลมะกรูดทั่วไปชัดเจน ผ่าบีบหรือคั้นน้ำให้น้ำเยอะ รสชาติของน้ำหวานหอมปนเปรี้ยวเล็กน้อยเป็นที่แปลกใจมาก ใส่น้ำแข็งก้อนจิบเหมือนกับดื่มน้ำส้มเช้งอร่อยมาก เชื่อว่าเป็นมะกรูดกลายพันธุ์จึงขยายพันธุ์ตอนกิ่งปลูกทดสอบความนิ่งของสายพันธุ์อยู่เป็นเวลานานและทุกอย่างยังคงที่ โดยเฉพาะรสชาติของน้ำหวานหอมเหมือนเดิมทุกอย่าง เลยตั้งชื่อว่า “มะกรูดหวาน” ดังกล่าว ได้รับความนิยมปลูกมาแต่โบราณจนกระทั่งปัจจุบัน ส่วนใหญ่นิยมปลูกอย่างแพร่หลายในแถบ จ.สมุทรสงคราม จ.นนทบุรี และจังหวัดทางภาคกลางบางพื้นที่

มะกรูดหวาน มีชื่อวิทยาศาสตร์และมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เหมือนกับต้นมะกรูดทั่วไปเกือบทุกอย่าง คือ เป็นไม้ยืนต้น สูง 1-3 เมตร ลำต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลม ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับเป็นรูปรี ปลายและโคนใบคล้ายกับใบส้มซ่ามาก สีเขียวสด ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบ แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อยจำนวนมาก ดอกเป็นสีขาว มีกลิ่นหอมเย็น “ผล” รูปทรงกลมหรือรีเล็กน้อย ผลมีขนาดใหญ่กว่าผลของมะกรูดบ้านหรือผลมะกรูดทั่วไปอย่างชัดเจน หัวผลจะเป็นจุกเหมือนหัวผลของส้มหัวจุกจีน เปลือกผลขรุขระ เช่นผลมะกรูดทุกอย่าง ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกหรือแก่จัดเป็นสีเหลืองหรือเหลืองปนเขียวเล็กน้อย เนื้อในฉ่ำน้ำให้น้ำเยอะ ผ่าหรือบีบคั้นน้ำ รสชาติหวานหอมรับประทานอร่อยมากตามที่กล่าวข้างต้น มีเมล็ดไม่มากนัก ติดผลดกเป็นพวง 5-7 ผล มีดอกและติดผลดกตลอดทั้งปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และเสียบยอด