พญาน้ำดับไฟ

ชื่อไทย: หญ้าน้ำดับไฟ

ชื่อท้องถิ่น: หญ้าดับไฟ, บัวฮาผา

ชื่อสามัญ: -

ชื่อวิทยาศาสตร์: Lindenbergia philippensis (Cham.)Benth.

ชื่อวงศ์: SCROPHULARIACEAE

สกุล: Lindenbergia 

สปีชีส์: philippensis 

ชื่อพ้อง: 

-Lindenbergia melvillei S.Moore

-Lindenbergia siamensis Teijsm. & Binn.

-Stemodia bodinieri Vaniot

-Stemodia philippensis Cham. & Schltdl.

-Stemodia ruderalis Blanco

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นหญ้าน้ำดับไฟ เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูงประมาณ 0.5-1 เมตร

ใบ เป็นเดี่ยว ออกตรง กันข้าม รูปไข่ถึงรูปขอบขนาน กว้างประมาณ 1-3.5 เซนติเมตร ยาว 2-8 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ผิวใบด้านบนมีขนประปราย

ดอก ออกดอกเป็นช่อ สีเหลือง ตั้งจากปลายกิ่ง ก้านช่อดอกมีขนนุ่ม กลีบรองดอกเชื่อมกันที่ฐาน รูปถ้วย ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกยาวประมาณ 12-15 มิลลิเมตร ด้านนอกมีขน ปลายแยกเป็น 2 ปาก กลีบบนปากแยกเป็น 2 แฉก รูปหอก กลีบล่าง ปากโค้งงุ้มขอบแยก เป็น 3 แฉกมน ขนาด ยาวกว่ากลีบปากบน

ผล ลักษณะผลรูปไข่ป้อม กว้างประมาณ 2.5-3 มิลลิเมตร ยาวประมาณ 4-5 มิลลิเมตร เมล็ดขนาดเล็กมาก รูปขอบขนาน

สภาพนิเวศวิทยา: พบขึ้นตามริมทางหรือพื้นที่รกร้าง ที่ระดับความสูงได้ถึง 800 เมตร

ถิ่นกำเนิด: เทือกเขาหิมาลัยทางตอนใต้ของประเทศจีนและอินโดจีน ประเทศฟิลิปปินส์

การกระจายพันธุ์: อัสสัม, บังคลาเทศ, กัมพูชา, จีนใต้-กลาง, จีนตะวันออกเฉียงใต้, เทือกเขาหิมาลัยตะวันออก, ลาว, เมียนมา,ร์ เนปาล, ฟิลิปปินส์, ไทย, เวียดนาม, เทือกเขาหิมาลัยตะวันตก

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ต้น ใบ ราก รสเย็น สรรพคุณ  ตำคั้นเอาน้ำทา แก้ปวดแสบปวดร้อน แก้แผลพุพอง

*ใบ รสเย็น สรรพคุณ ตำผสมสุรา พอกแก้พิษฝี แก้ปวดบวม แก้พิษไฟไหม้ น้ำร้อนลวกสุมศีรษะเด็กเวลาเย็น แก้หวัดคัดจมูก

* ราก รสเย็น สรรพคุณ แก้พิษสุนัขกัด

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-โรคผิวหนังพุพอง ใช้ทั้งต้นตำพอก หรือคั้นเอาน้ำแทรกกับพิมเสน ทาบริเวณที่มีอาการ ทิ้งไว้ราว 1 ชั่วโมง ช่วยดับพิษร้อนได้ดี หรือปิดแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ดับพิษปวดแสบปวดร้อน

-อาการแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก พอกฝี ใชทั้งต้นตำผสมเหล้าพอกบริเวณที่มีอาการ ช่วยลดอาการปวด ทำให้เย็นสบาย หรือพอกศีรษะเด็ก แก้หวัดคัดจมูก ปวดศีรษะ