มะกรูด

ชื่อสมุนไพร  มะกรูด
ชื่ออื่นๆ/ชื่อท้องถิ่น  มะขูด , มะขุน (ภาคเหนือ) , ส้มมั่วผี , ส้มกรูด (ภาคใต้) , โกร้ยเชีด (เขมร) , มะขู (แม่ฮ่องสอน)
ชื่อสามัญ    Kaffir lime , Mauritius papeda , Leech lime
ชื่อวิทยาศาสตร์  Citrus hystrix DC.
วงศ์  RUTACEAE

มะกรูด เป็นผลไม้ที่มากไปด้วยคุณประโยชน์ นอกจากจะมีรสชาติอร่อย สามารถทานสดๆ หรือนำมาทำอาหารได้แล้ว มะกรูดก็สามารถนำมาใช้ในการบำรุงความงาม รักษาโรคและปลูกเพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านได้อีกด้วย ซึ่งก็ได้รับความนิยมมาตั้งแต่โบราณกันเลยทีเดียว โดยต้นมะกรูดจะมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ใบสีเขียวแก่เป็นมัน ค่อนข้างหนาและมีกลิ่นหอม ส่วนผลจะมีสีเขียวคล้ายมะนาวแต่ผิวเปลือกนอกขรุขระ ซึ่งก็สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้แทบทุกส่วน สำหรับสรรพคุณและการนำมาใช้ประโยชน์ก็มีดังนี้

การนำส่วนต่างๆ ของมะกรูดมาใช้ประโยชน์

ส่วนต่างๆ ของต้นมะกรูดสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย ตั้งแต่รากจนถึงผล โดยมีวิธีการนำมาใช้ คือ

ราก รากมะกรูดนิยมนำมาใช้ต้มน้ำดื่มเพื่อบรรเทาอาการไข้ ลดอาการเสมหะเป็นพิษและบรรเทาอาการแน่นท้องจุกเสียด แก้พิษฝีภายใน

ใบมะกรูด ใบมะกรูดอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีนและสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย จึงนิยมนำมาทานเพื่อแก้อาการช้ำใน บรรเทาอาการไอและป้องกันการเกิดมะเร็ง รวมถึงช่วยชะลอการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งในผู้ป่วยมะเร็งอีกด้วย

ผิวมะกรูด ผิวของผลมะกรูดที่ขรุขระสามารถนำมาใช้เป็นยาแก้อาการนอนไม่หลับ บำรุงหัวใจให้แข็งแรง ขับพิษ ขับลมและแก้อาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะได้

ผลมะกรูด ผลของมะกรูด นิยมนำมาทานเพื่อแก้ไอ ขับเสมหะ บรรเทาอาการปวดท้อง ฟอกโลหิต ขับระดูและช่วยขับลมในลำไส้ได้ดี

ประโยชน์และสรรพคุณของมะกรูด

มะกรูดมีประโยชน์และสรรพคุณมากมาย โดยเฉพาะการนำมาทำอาหาร และด้วยรสชาติเปรี้ยวกลมกล่อมจึงสามารถใช้แทนมะนาวได้ดี แถมมีกลิ่นหอมสดชื่นที่จะทำให้เกิดอาการผ่อนคลายอีกด้วย โดยประโยชน์ขอมะกรูดก็มีดังนี้

1.ผ่อนคลายความเครียด

มะกรูดมีกลิ่นหอมซึ่งจะช่วยสร้างความผ่อนคลายได้ดี โดยเฉพาะน้ำมันหอมระเหยจากมะกรูด แต่ควรเลือกที่มีความเข้มข้นไม่เกิน 1% เพราะนั่นอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองได้ หรือจะสูดดมจากผิวมะกรูดเลยก็ได้เหมือนกัน สำหรับใครที่มักจะมีเรื่องให้ต้องกังวลหรือเคร่งเครียดบ่อยๆ ลองสูดดมกลิ่นหอมของมะกรูดแล้วจะพบว่ามันช่วยได้มากจริงๆ

2.ไล่ยุง ไล่แมลง

กลิ่นของมะกรูด เป็นกลิ่นที่ยุงและแมลงส่วนใหญ่ไม่ชอบ จึงสามารถนำมาใช้เพื่อไล่ยุงและแมลงได้ โดยมีตัวอย่างการนำมาใช้ดังนี้

• ไล่ยุง ให้นำเปลือกของมะกรูดมาตากจนแห้ง จากนั้นนำไปเผาไฟ กลิ่นของมะกรูดจะทำให้ยุงหนีไปและสามารถกำจัดลูกน้ำได้ดี
• ไล่มอดและมดในข้าวสาร นำใบมะกรูดสดมาฉีกเป็น 2-3 ส่วนเพื่อให้มีกลิ่นออกมา จากนั้นนำไปใส่ไว้ในถังข้าวสาร
• เมื่อปลิงกัด ให้นำมะกรูดมาถูบริเวณรอบๆ ที่ปลิงเกาะอยู่ กลิ่นของมะกรูดจะทำให้ปลิงหลุดออกไปในที่สุด

3.แก้อาการช้ำใน

ไม่ได้มีแต่ใบบัวบกเท่านั้นที่สามารถแก้อาการช้ำในได้ มะกรูดก็สามารถรักษาอาการช้ำในและฟื้นฟูสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงขึ้นได้เหมือนกัน โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการอาเจียนเป็นเลือด มะกรูดจะสามารถบรรเทาอาการให้ดีขึ้นภายในเวลาสั้นๆ

4.กำจัดกลิ่นเท้า

เมื่อต้องทำงานโดยใส่รองเท้าผ้าใบหรือรองเท้าหนังที่มีความอับตลอดวัน มักจะทำให้เท้ามีกลิ่นเหม็นจนน่าปวดหัวได้ แต่ก็แก้ปัญหานี้ได้ไม่ยาก เพียงแค่นำมะกรูดมาฝานเป็นซีกๆ จากนั้นนำมาขัดถูให้ทั่วบริเวณเท้าและซอกเท้า เน้นบริเวณที่กลิ่นแรงมากเป็นพิเศษ สังเกตได้ว่ากลิ่นเหม็นจะค่อยๆ จางลงและหายไปในที่สุด แถมยังทำให้เท้ามีความขาวสะอาดมากขึ้นอีกด้วย

5.บำรุงเส้นผม

มะกรูดสามารถนำมาใช้ในการบำรุงเส้นผมให้นุ่มสลวยและเงางามมากขึ้น รวมถึงแก้ปัญหาผมต่างๆ ได้เป็นอย่างดี ซึ่งการนำมะกรูดมาใช้เพื่อบำรุงผมก็มีหลายสูตรด้วยกัน โดยเราจะขอแนะนำ 3 สูตรดังนี้

สูตรผมนุ่มลื่นสลวย

สูตรนี้จะช่วยให้เส้นผมมีความนุ่มลื่น และสามารถจัดทรงได้ง่ายกว่าเดิม แถมลดปัญหาเส้นผมพันกันได้ดีอีกด้วย โดยให้นำมะกรูดมาผ่าครึ่ง ต้มกับน้ำเล็กน้อย จากนั้นคั้นกรองด้วยผ้าขาวบางเพื่อให้ได้น้ำมะกรูดที่เข้มข้น นำน้ำมะกรูดที่คั้นได้มาชโลมให้ทั่วเส้นผมและหนังศีรษะ นวดเบาๆ จากนั้นล้างออกให้สะอาด ทำบ่อยๆ จะเห็นผลลัพธ์ที่โดนใจ

สูตรแชมพูมะกรูด

เป็นสูตรที่ทำขึ้นมาเพื่อใช้แทนยาสระผม ซึ่งจะช่วยทำความสะอาดเส้นผมได้อย่างหมดจดและบำรุงผมอย่างล้ำลึก ให้ผมสวยได้ตลอดวัน สำหรับสูตรนี้จะใช้มะกรูดประมาณ 3-5 ผลและหญ้ามะกรูด 1 ถ้วย โดยเริ่มจากนำมะกรูดมาผ่าตามขวางเป็นสองซีก ล้างหญ้าปักกิ่งให้สะอาด จากนั้นนำมาใส่หม้อ ผสมกับน้ำซาวข้าวตั้งไฟประมาณ 20 นาที รอจนเย็นแล้วคั้นเอาแต่น้ำ กรองด้วยผ้าขาวบาง ส่วนผสมที่ได้สามารถนำมาใช้สระผมแทนแชมพูได้ทันที

สูตรขจัดรังแค

สูตรหมักผมนี้สำหรับคนที่เป็นรังแคโดยเฉพาะ โดยสูตรนี้จะนำมะกรูดมาเผาไฟจนมีน้ำซึมออกมาจากผิว จากนั้นนำมาผ่าครึ่งและบีบเอาน้ำมะกรูดออกมา นำน้ำมะกรูดที่ได้มาชโลมให้ทั่วศีรษะและเส้นผม หมักทิ้งไว้ประมาณ 15-30 นาทีแล้วล้างออกให้สะอาด ทำบ่อยๆ จะช่วยให้รังแคลดลงได้ดีและสามารถขจัดอาการคันบนหนังศีรษะได้อย่างดีเยี่ยมอีกด้วย เพราะมะกรูดมีคุณสมบัติช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียบนหนังศีรษะและทำความสะอาดหนังศีรษะได้เป็นอย่างดี นอกจากรังแคลดลงแล้ว อาการคันก็ยังลดลงตามและช่วยลดปัญหาความมันบนหนังศีรษะรวมถึงเส้นผมลงได้อีกด้วย

6.สูตรขัดผิวขาวด้วยมะกรูด

มะกรูดเป็นสมุนไพรที่สามารถนำมาปรนนิบัติผิวพรรณ ทำให้ผิวขาวกระจ่างใสได้อย่างเป็นธรรมชาติเช่นกัน วิธีทำ ให้นำมะกรูด 1 ลูกมาผ่าครึ่ง จากนั้นคั้นเอาแต่น้ำ มาผสมกับนมสด 1 ถ้วย ข้าวโอ๊ต 1 ถ้วย และน้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ คนส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากันดี แล้วนำมาขัดลงบนผิวจนทั่ว เน้นจุดที่หยาบกร้านอย่างเช่น ข้อศอก หัวเข่าและข้อพับ เสร็จแล้วปล่อยไว้ประมาณ 15-20 นาที แล้วนำใยบวบชุบน้ำมาขัดผิวอีกครั้งจนทั่วอย่างเบามือ เพื่อกระตุ้นการผลัดเซลล์ผิวเก่าที่เสื่อมสภาพแล้วให้หลุดออกไปมากขึ้น จากนั้นล้างออกให้สะอาด ทำเป็นประจำ สัปดาห์ละ 1-2 ครั้งควบคู่กับการทาครีมกันแดดเป็นประจำทุกวัน ก็จะเผยให้เห็นถึงผิวพรรณที่ขาวกระจ่างใส ไร้ความหมองคล้ำอีกต่อไป แถมผิวสาวยังเนียนนุ่มชุ่มชื้นจนคุณสัมผัสได้อีกด้วย

7.แก้อาการปวดท้องในเด็ก

มะกรูดสามารถนำมาใช้แก้อาการปวดท้องในเด็กได้ โดยให้นำมะกรูดมาคว้านไส้กลางออกให้หมด จากนั้นใส่มหาหิงค์ลงไป ปิดจุดแล้วนำไปเผาจนไหม้เกรียม นำมะกรูดที่เผาแล้วมาบดให้เป็นผงละลายกับน้ำผึ้งให้เด็กดื่ม จะทำให้อาการปวดท้องทุเลาลงและหายไปในที่สุด

จะเห็นได้ว่ามะกรูดเต็มไปด้วยสรรพคุณที่มากไปด้วยประโยชน์จริงๆ และสามารถนำมาใช้ได้หลากหลายส่วนอีกด้วย นอกจากนี้การนำมะกรูดหรือใบมะกรูดมาประกอบอาหารก็ได้รับประโยชน์และสรรพคุณจากมะกรูดไม่น้อยเหมือนกัน เพราะฉะนั้นอย่ามองข้ามมะกรูดเลยเชียว